Geprognosticeerde balans
In de jaarrekening staat de balans centraal: het overzicht van bezittingen en vermogen/schulden. In de begroting ligt meer de nadruk op de verwachte kosten en opbrengsten, de programmabegroting. Met de vernieuwing van de verslagregels is ook een geprognosticeerde balans voor de begroting voorgeschreven. Oftewel, wat is de verwachte ontwikkeling van de bezittingen en schulden van de gemeente Nijmegen?
De balans hoeft in de begroting niet hetzelfde detailniveau te kennen als in de jaarrekening. Daarbij is alleen het eerstvolgende jaar voorgeschreven. Om een goed beeld te krijgen kiezen wij ervoor om wél een meerjarig beeld te geven. De nadruk ligt op balansposten die een grote omvang hebben en/of meerjarig fluctueren. De belangrijkste bronnen zijn de geplande investeringen in materiële vaste activa (gebouwen, infrastructuur en riolering) en ruimtelijke ontwikkelingsplannen (zoals de Waalsprong en het Waalfront). Dit geeft het volgende beeld.
bedragen * € 1 miljoen |
| begr |
|
|
|
|
|---|---|---|---|---|---|---|
Activa | ||||||
Investeringen (vaste activa) | 428 | 468 | 493 | 486 | 481 | 465 |
Leningen (financiele vaste activa) | 62 | 39 | 33 | 24 | 21 | 17 |
Overige vaste activa | 23 | 22 | 21 | 21 | 20 | 20 |
Grondexploitaties (voorraden) | 268 | 173 | 109 | 79 | 49 | 18 |
overige voorraden | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Kortlopende vorderingen | 104 | 69 | 69 | 69 | 69 | 69 |
Liquide middelen | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
Overlopende activa | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 |
Totaal activa | 898 | 784 | 739 | 692 | 654 | 601 |
Passiva | ||||||
Eigen vermogen | ||||||
- algemene reserve (saldireserve) | 112 | 86 | 98 | 105 | 114 | 121 |
- bestemmingsreserves | 15 | 13 | 13 | 14 | 14 | 14 |
Voorzieningen | 27 | 33 | 32 | 31 | 29 | 28 |
Schulden (langlopend en kortlopend) | 692 | 600 | 542 | 489 | 441 | 383 |
Overlopende passiva | 51 | 52 | 53 | 53 | 56 | 56 |
Totaal passiva | 898 | 784 | 739 | 692 | 654 | 601 |
De twee regels met de grootste verandering is de regel Grondexploitaties aan de activa kant van de balans en de Schulden aan de passiva kant. Door de verwachte verkopen van gronden in de komende jaren worden de schulden die zijn aangegaan voor de aankoop en bouwrijp maken van gronden afgelost. Deze veranderingen hebben een positief effect op de financiële kengetallen. Deze kengetallen zijn opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Overigens wordt in de cijfers nog niet vooruitgelopen op een eventuele GREX Winkelsteeg.
EMU-saldo
Uit de balans kan ook het EMU-saldo worden afgeleid. Dit is het verschil tussen inkomsten en uitgaven op kasbasis; gemeenten zijn verplicht het baten- en lastenstelsel hanteren. Het verschil tussen deze stelsels is het toerekenen van kosten aan boekjaren. Zo wordt in het baten- lastenstelsel de kosten van investeringen niet in één keer genomen, maar uitgesmeerd over de totale gebruiksduur. Ook gebruiken wij reserves waarin we ‘geld’ tijdelijk ‘parkeren’ en later alsnog benutten.
Omdat het overschrijden van het EMU-saldo als totale overheid, meer uitgeven dan dat er binnenkomt, consequenties heeft vindt men het belangrijk dat ook decentrale overheden sturen op het EMU-saldo. De landen van de Europese Unie hebben afgesproken dat de totale overheid jaarlijks een tekort mag hebben van maximaal 3% van het bruto nationaal product. Dit EMU-saldo is het saldo van de gehele overheid in een land. Gemeenten tellen dus ook mee.
In onderstaande tabel is het EMU-saldo bepaald op basis van de ontwikkeling van de financiële balansposten, zijnde de financiële activa en passiva (vast of vlottend).
bedragen * € 1 miljoen |
| begr |
|
|
|
|
|---|---|---|---|---|---|---|
1. Financiële vaste activa | -13 | -22 | -6 | -9 | -2 | -4 |
2. Financiële vlottende activa | -16 | 35 | 0 | 0 | 0 | -1 |
3. Financiële passiva | -105 | -90 | -56 | -53 | -45 | -31 |
Emu saldo | -133 | -77 | -63 | -62 | -47 | -36 |
Totale lasten programma's | 878 | 863 | 836 | 832 | 828 | 835 |
Emu saldo als % van de lasten | -15,2% | -9,0% | -7,5% | -7,5% | -5,7% | -4,3% |
Het EMU-saldo van de gemeente Nijmegen is de komende jaren overwegend negatief. Dit betekent dat er meer geld binnenkomt dan er uitgegeven wordt. Reden hiervan is dat we verwachten dat de grondexploitaties een positieve kasstroom gaan opleveren. Deze positieve kasstroom zorgt ervoor dat we minder extern hoeven te lenen: de schuldpositie daalt.
Per saldo betekent dit dat de gemeente Nijmegen bijdraagt aan een verlaging van het Nederlands EMU-saldo.